Bài Giảng Chúa Nhật XXIX Thường Niên – Năm C – Chúa Nhật Truyền Giáo

HÃY LOAN TRUYỀN SỰ SỐNG VĨNH CỬU

Anh chị em thân mến,

Thế giới hôm nay đang đối diện với một nghịch lý thật đau lòng, đó là con người ngày nay đầu tư vào sự phát triển cho “sự chết” nhiều hơn là cho “sự sống”. Theo thông kê mới nhất của Liên Hiệp Quốc, chi tiêu mua các loại vũ khí toàn cầu trong năm 2024 đã vượt ngưỡng kỷ lục 2,7 nghìn tỷ đô la Mỹ. Trong khi đó, những mục tiêu cao quý như nuôi dưỡng sự sống con người như chăm sóc sức khỏe, giáo dục, y tế, xóa đói giảm nghèo, bảo vệ môi trường và kiến tạo hòa bình lại rơi vào tình trạng thiếu hụt nghiêm trọng về nguồn lực.

Nhân loại sống trong hoàn cảnh thật đáng buồn, vì tỉ lệ đầu tư cho sự sống chỉ có một đô la, trong khi đó việc đầu tư cho các loại vũ khí huỷ giết sự sống con người là hai đô la. Nhân loại đang chi gấp đôi tiền bạc để chế tạo và mua bán các loại vũ khí giết người thay vì xây dựng những công trình của sự sống. Người ta đua nhau phô trương sức mạnh, quảng bá công nghệ của sự hủy diệt, nhưng lại dửng dưng trước những giá trị của lòng yêu thương và bác ái.  Những nguồn tài chính lẽ ra được dùng để bảo vệ sự sống, để chữa lành và xoa dịu nỗi đau lại bị biến thành công cụ gieo rắc tang thương và hủy diệt sự sống con người.  Chính trong bối cảnh ấy, Giáo Hội mời gọi chúng ta hướng về ánh sáng Tin Mừng, về sứ mạng loan báo niềm hy vọng và tình yêu cứu độ của Thiên Chúa.

Hôm nay, cùng với hơn một tỷ tín hữu Công giáo trên toàn thế giới, chúng ta hân hoan cử hành Chúa Nhật Truyền Giáo, ngày mà Giáo Hội hoàn vũ hướng lòng về sứ mạng loan báo Tin Mừng cho muôn dân. Ngày lễ này được Đức Giáo hoàng Piô XI thiết lập từ năm 1926, để toàn thể Dân Chúa cùng cầu nguyện, chia sẻ và ý thức sâu hơn về bản chất truyền giáo của Giáo Hội. Từ đó đến nay, tháng mười hằng năm trở thành “tháng truyền giáo”, thời gian đặc biệt để mọi người tin vào Đức Kitô làm mới lại lòng nhiệt thành, khơi dậy niềm khát vọng đưa ánh sáng Tin Mừng đến cho những người chưa nhận biết Chúa.

Trong Thánh lễ hôm nay, chúng ta không chỉ tưởng nhớ các nhà truyền giáo đã dấn thân đi đến tận cùng thế giới qua các thời đại, nhưng còn được mời gọi nhận ra rằng, mỗi người trong chúng ta, nhờ Bí tích Rửa tội, đều là một nhà truyền giáo loan truyền sự sống. Truyền giáo không chỉ là bổn phận của một số ít linh mục, tu sĩ hay thừa sai, nhưng là ơn gọi và sứ mạng chung của mọi Kitô hữu những người đã được Thiên Chúa sai đi để làm chứng cho Tin Mừng giữa lòng thế giới.

Chúa Nhật Truyền Giáo nhắc ta nhớ rằng Giáo Hội không tồn tại cho chính mình, nhưng để được sai đi. Giáo Hội chỉ thực sự là Giáo Hội khi Giáo Hội loan báo Đức Kitô. Chính nhờ lòng tin, niềm vui và hy vọng mà chúng ta nhận lãnh từ Thiên Chúa và chúng ta được mời gọi chia sẻ niềm vui ấy cho người khác, bằng lời nói, bằng chứng tá và bằng chính đời sống yêu thương của ta.

Thế giới hôm nay vẫn đang cần đến sứ điệp cứu độ của Đức Kitô hơn bao giờ hết. Nhiều người đang lạc lõng giữa nền văn hoá duy vật, hưởng thụ, thực dụng… và con người tìm kiếm hạnh phúc trong tiền bạc, quyền lực hay khoái lạc chóng qua… còn thực tại thiêng liêng dường như không còn giá trị trong tâm hồn con người.  Xã hội hiện đại, dù văn minh, lại mang trong mình một nỗi trống rỗng thiêng liêng sâu xa: người ta sống mà không cần biết mục đích cuối cùng của đời mình là gì. Trong bối cảnh đó, người Kitô hữu chúng ta được mời gọi trở nên men, trở nên muối, ánh sáng, nên chứng nhân hy vọng giữa một thế giới dửng dưng với Thiên Chúa.

Các Đức Giáo hoàng trong thời đại chúng ta đã nhiều lần nhấn mạnh đến chiều kích này. Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II đã nói rằng Giáo Hội hôm nay cần trở nên “chiêm niệm hơn, thánh thiện hơn và truyền giáo hơn.” Nghĩa là, sứ vụ truyền giáo không bắt đầu bằng hoạt động, nhưng bắt đầu từ chiêm niệm và cầu nguyện. Chỉ những ai thật sự gặp gỡ Đức Kitô, mới có thể làm cho người khác gặp gỡ Ngài. Chỉ ai đã để tình yêu Thiên Chúa biến đổi tâm hồn mình, mới có thể trở thành khí cụ của ân sủng trong tay Ngài.

Đức Bênêđictô XVI thì nhấn mạnh đến tình yêu thương như trái tim của sứ vụ truyền giáo. Loan báo Tin Mừng không phải là ép buộc người khác tin, nhưng là chia sẻ với họ kinh nghiệm về tình yêu. Một Giáo Hội truyền giáo là một Giáo Hội biết cúi xuống, biết chạm đến những vết thương của nhân loại bằng lòng thương xót, biết phục vụ trong âm thầm và biết yêu bằng hành động cụ thể. Đức Thánh Cha nói: “Không ai có thể trở thành nhà truyền giáo nếu trước hết không là người của tình yêu.”

Đức Giáo hoàng Phanxicô thì mời gọi chúng ta ra đi, hãy vượt qua sự sợ hãi và khép kín, để “mang Tin Mừng đến những vùng tận ngoại biên của cuộc sống.” Ngài nói: “Tôi là một sứ mạng, bạn là một sứ mạng. Mỗi người đã chịu phép Rửa là một nhà truyền giáo.” Nghĩa là, truyền giáo không phải là việc của một vài người đặc biệt, nhưng là bản chất sống động của người Kitô hữu. Khi chúng ta sống trong yêu thương, tha thứ, khi ta xây dựng bình an và gieo hy vọng ta đang truyền giáo, dù ta không hề rao giảng bằng lời.

Theo Công đồng Vaticanô II, bản chất Giáo hội là truyền giáo vì chính Chúa Kitô là nhà truyền giáo đầu tiên. Ngài được Chúa Cha sai đến để mặc khải tình yêu của Thiên Chúa cho nhân loại. Sứ điệp ấy thật đơn sơ nhưng sâu thẳm: “Thiên Chúa yêu thương thế gian đến nỗi đã ban Con Một, để ai tin vào Con của Người thì khỏi phải chết, nhưng được sống muôn đời” (Ga 3,16). Toàn bộ sứ vụ của Chúa Giêsu từ khi sinh ra nơi máng cỏ, đến khi chết trên thập giá và sống lại vinh hiển chỉ có một mục đích: để con người được sống trong tình yêu cứu độ. Vì thế, khi sai các môn đệ đi, Chúa nói: “Anh em hãy đi và làm cho muôn dân trở thành môn đệ” (Mt 28,19).

Lệnh truyền ấy không giới hạn trong không gian hay thời gian, nhưng vẫn vang vọng cho đến hôm nay. Chính vì thế, mỗi người chúng ta được mời gọi tiếp nối sứ mạng của Chúa Kitô: trở thành những sứ giả của Tin Mừng bằng chính đời sống của mình. Không phải ai cũng có thể đi đến Phi châu, Trung Đông hay đến tận cùng thế giới để truyền giáo, nhưng ai cũng có thể truyền giáo ngay trong gia đình, nơi công sở, giữa bạn bè, trong trường học, hay giữa cộng đoàn. Truyền giáo bắt đầu từ con tim, nơi mỗi người chúng ta để cho Thiên Chúa yêu thương chúng ta và từ đó, để Ngài yêu thương người khác qua ta.

Nhưng để thực hiện sứ vụ ấy, điều đầu tiên và thiết yếu nhất là sống chứng tá đời sống Kitô hữu đích thực. Gandhi đã từng nói: “Cuộc sống của tôi là thông điệp của tôi.” Và ông cũng từng thách thức các Kitô hữu: “Nếu người Kitô hữu sống như Đức Kitô, thì cả thế giới này đã tin vào Người.” Quả thật, cách rao giảng mạnh mẽ nhất không phải là những bài thuyết giáo, nhưng là một đời sống chan chứa tình yêu, nhân hậu, khiêm nhường và tha thứ. Một đời sống mà người khác có thể nhận ra dung mạo của Chúa Giêsu qua hành vi, lời nói và ánh mắt của ta.

Trong thế giới hôm nay, thế giới không thiếu những thầy dạy, nhưng lại rất thiếu sống chứng nhân. Con người không thiếu những lý thuyết nói về yêu thương, nhưng lại thiếu những người thực hành tình yêu thương. Vì thế, mỗi Kitô hữu được mời gọi trở thành “Tin Mừng sống động” nghĩa là, để người khác nhìn thấy Chúa qua đời sống của chúng ta. Khi chúng ta biết sống trong công bình, tha thứ, biết dấn thân phục vụ cho người nghèo… chính khi đó ta đang rao giảng Đức Kitô mà không cần lời nói nào.

Một phương thế khác không thể thiếu trong sứ vụ truyền giáo là cầu nguyện. Chúa Giêsu đã nói rõ: “Không có Thầy, anh em chẳng làm gì được” (Ga 15,5). Truyền giáo mà không có đời sống nội tâm cầu nguyện thì chỉ là hoạt động trống rỗng, vì chính Thánh Thần mới là Đấng làm cho lời ta sinh hoa kết quả. Người gieo hạt có thể rao giảng, nhưng chính Chúa mới làm cho hạt nảy mầm. Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II từng nói: “Nhà truyền giáo trước hết là người cầu nguyện.” Khi chúng ta cầu nguyện cho những nhà truyền giáo, chúng ta đang cộng tác với họ; khi ta dâng lời cầu nguyện cho người chưa biết Chúa, là ta đang gieo những hạt giống đầu tiên của đức tin trong lòng họ.

Ngoài lời cầu nguyện, việc chia sẻ vật chất cũng là một cách truyền giáo cụ thể. Tình yêu phải được diễn tả bằng việc làm. Trên thế giới hiện nay, hơn một phần ba các giáo phận vẫn là giáo phận truyền giáo, nơi có những nghèo, thiếu linh mục, thiếu cơ sở, thiếu phương tiện. Việc đóng góp trong Chúa Nhật Truyền Giáo là dấu chỉ hiệp thông của toàn thể Giáo Hội: những nơi có điều kiện nâng đỡ những nơi thiếu thốn; những người có điều kiện sinh sống khá hãy giúp người khó khăn, để tất cả cùng lớn lên trong cùng một đức tin. Bởi lẽ, Giáo Hội là một Thân Thể và khi một chi thể đau, thì mọi chi thể cùng đau.

Anh chị em thân mến, truyền giáo không phải là chuyện xa vời, nhưng là thực tại rất gần. Mỗi ngày, Chúa đặt chúng ta vào những hoàn cảnh, những cuộc gặp gỡ, những tương quan nơi đó ta được mời gọi sống như muối, như men, như ánh sáng. Ta truyền giáo khi ta dạy con cái biết cầu nguyện, khi ta kiên nhẫn lắng nghe một người đau khổ, khi ta làm việc trung thực, khi ta biết xin lỗi, khi ta tha thứ, khi ta chăm sóc người bệnh. Mỗi hành vi yêu thương đều là một hạt giống Tin Mừng. Và đôi khi, chính sự âm thầm của ta lại có sức biến đổi hơn mọi lời rao giảng công khai.

Nguyện xin Chúa Thánh Thần đốt cháy trong lòng chúng ta ngọn lửa truyền giáo, để chúng ta biết đem ánh sáng Đức Kitô vào giữa thế giới còn nhiều bóng tối. Xin cho ta trở nên những con người của hiệp nhất và yêu thương, những chứng nhân của lòng thương xót, những người gieo hy vọng giữa đau khổ và là khí cụ để tình yêu Thiên Chúa lan toả đến mọi tâm hồn.

Lm Phêrô Maria Nguyễn Thái Công, CRM.