Chúa Nhật XVIII Thường Niên – Năm C
KHO TÀNG: SỰ SỐNG ĐỜI ĐỜI
Anh chị em thân mến,
Giữa nhịp sống hối hả và náo động của xã hội hôm nay, chúng ta không ngừng nghe thấy những lời mời gọi về “thành công”: thành công trong học hành, trong sự nghiệp, trong kinh doanh, trong các mối quan hệ, trong danh vọng… Người ta viết sách dạy làm giàu, mở các cuộc hội thảo khơi gợi động lực, tung ra những hình mẫu lý tưởng trên mạng xã hội để cổ vũ lối sống thành đạt. Trong một thế giới mà giá trị con người nhiều khi được đánh giá bằng những gì họ sở hữu, nổi tiếng, những nơi họ từng đặt chân đến, hay số lượt thích trên một bài đăng, thì thành công dường như đã trở thành một thứ “tôn giáo mới”.
Thế nhưng, Phụng Vụ Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta dừng lại và suy tư về một câu hỏi sâu xa hơn: đâu là thành công đích thực? Và thành công nào mới dẫn đưa con người đến sự sống đời đời? Đây không chỉ là câu hỏi trăn trở của riêng ai, mà là thao thức chung của con người chúng ta, những người đang sống, đang tìm kiếm, đang lữ hành trên con đường hy vọng. Dù ở lứa tuổi nào, hoàn cảnh nào, địa vị nào trong xã hội, con người chúng ta vẫn luôn khắc khoải sâu thẳm trong tâm hồn một câu hỏi nền tảng: “Tôi sống để làm gì?”
Để trả lời, chúng ta hãy lắng nghe dụ ngôn người phú hộ trong Tin Mừng theo thánh Luca. Đây là một người đã đạt được tất cả những gì thế gian mơ ước: mùa màng trúng lớn, kho lẫm đầy tràn, tài sản dồi dào… đến nỗi ông đã lên kế hoạch phải phá bỏ kho cũ, để xây kho mới, vì tài sản hoa màu quá sức nhiều và ông tự mãn thốt lên: “Hồn ta ơi! Ngươi có nhiều của cải để dành cho nhiều năm. Hãy tận hưởng đi, ăn uống, và vui chơi” (Lc 12,19) Thành công của ông phú hộ, cũng là ước mơ của nhiều người chúng ta. Sau những tháng ngày lao nhọc, ai lại không ước mong một cuộc sống an nhàn, với khối tài sản tích lũy ?
Nghe thì đầy lý lẽ. Nhưng ngay trong khoảnh khắc ngây ngất ấy, một tiếng nói từ trời vang lên: “Đồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi. Thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ thuộc về ai?” (Lc 12,20) Cuộc đời của ông giống như, “Con như người thợ dệt, đang mải dệt đời mình, bỗng nhiên bị tay Chúa cắt đứt ngay hàng chỉ.” Cái chết đến bất ngờ. Bao toan tính khôn ngoan bỗng trở nên vô nghĩa và người phú hộ chẳng còn gì. Tất cả của cải ông tích góp, những kho lẫm đầy ắp sẽ thuộc về ai? Tưởng mình sẽ sống nhiều năm trong dư dật, ông lại ra đi với hai bàn tay trắng.
Anh chị em thân mến,
Người phú hộ trong dụ ngôn không bị Chúa khiển trách vì ông giàu có. Sự phồn vinh về vật chất tự nó không phải là tội. Điều khiến ông bị Chúa gọi là “kẻ khờ” chính là lối sống “quy ngã”, chỉ biết thu tích cho mình mà không nghĩ đến Thiên Chúa và tha nhân. Trong bản vẽ cuộc đời của ông, hoàn toàn vắng bóng hình ảnh Thiên Chúa và người nghèo. Không một lời tạ ơn, không một cử chỉ sẻ chia. Ông khép kín mình trong vòng tròn ích kỷ với đầy những chữ “tôi”: tôi nghĩ, tôi làm, tôi tích trữ, tôi phá huỷ, tôi xây, tôi ăn uống, tôi vui chơi… Đáng buồn hơn, ông còn coi cả linh hồn như một món tài sản trong tay mình, như thể ông làm chủ được cả sự sống đời đời.
Từ lời cảnh tỉnh nghiêm khắc ấy của Chúa Giêsu, mỗi người chúng ta được mời gọi dừng lại và soi rọi lại chính cuộc đời mình. Giữa nhịp sống hiện đại hối hả, nhiều khi chúng ta cũng đang miệt mài xây thêm đủ loại “kho” cho đời mình: kho tiền bạc để tích lũy cho tương lai, kho nhà cửa và bất động sản để khẳng định địa vị, kho xe cộ, kho giải trí trên thiết bị như điện thoại; tiếp đến là kho danh tiếng để được ca tụng, kho thành tích để tìm kiếm sự công nhận, kho các mối quan hệ thầm kín chỉ mình biết… và cả “kho thân xác”, nơi mà chúng ta dành không ít thời gian và tiền của để chăm chút cho vẻ bề ngoài, từ quần áo, mỹ phẩm, đến vóc dáng, hình thể. Không ít người dành hàng giờ trước gương lược để chăm sóc cho thân thể, nhưng lại không dành nổi vài phút để chăm sóc cho linh hồn.
Trong khi đó, “kho linh hồn”, nơi đáng được ưu tiên nhất, thì lại bị “bỏ quên”. Nó trở nên “gầy còm”, “suy dinh dưỡng” vì bị thiếu dưỡng chất thiêng liêng là ân sủng của Thiên Chúa và thiếu sự hiện diện sống động của Ngài. Thật nghịch lý biết bao: con người có thể đầu tư tất cả cho những gì sẽ qua đi, nhưng lại thờ ơ với kho tàng duy nhất có thể đem lại sự sống đời đời.
Thành công đích thực không hệ tại sự sung túc vật chất, mà ở sự gắn bó mật thiết với Thiên Chúa và lòng bác ái dành cho tha nhân. Chúa Giêsu không phủ nhận những nhu cầu chính đáng của đời sống con người, nhưng Ngài cảnh báo rõ ràng: nếu đời sống chỉ xoay quanh việc tích trữ cho bản thân, mà không hướng đến việc làm giàu trước mặt Thiên Chúa, thì đó chỉ là “phù vân nối tiếp phù vân, tất cả là phù vân” (Gv1,2). Của cải có thể mang lại tiện nghi tạm thời, nhưng không thể bảo đảm sự sống muôn đời. Một cái chết bất ngờ có thể xoá tan mọi kế hoạch, đập vỡ mọi ảo tưởng và buộc chúng ta phải đối diện với câu hỏi tận đáy tâm hồn: “Tôi sống để làm gì?”
Thánh Phaolô trong thư gửi tín hữu Côlôsê từng nhắc nhở: “Anh em hãy hướng lòng trí về những sự trên trời, chứ đừng chú tâm vào những sự dưới đất” (Cl 3,2). Lời mời gọi ấy không đưa ta thoát ly thực tại, nhưng giúp ta sống giữa thế gian mà không để thế gian lấn át linh hồn. Một cuộc sống thành công thật sự không đo bằng những gì ta sở hữu, nhưng bằng cách ta sử dụng của cải, tài năng và thời giờ để yêu mến Thiên Chúa và phục vụ anh em.
Đức Thánh Cha Phanxicô đã nói một cách sâu sắc: “Thành công không được đo bằng những gì chúng ta có, mà bằng tình yêu mà chúng ta trao ban.” Đó là tình yêu âm thầm nhưng mạnh mẽ: khi ta tha thứ cho người xúc phạm đến mình, khi ta quảng đại giúp người nghèo, khi ta trung thành sống bổn phận làm cha, làm mẹ, làm tu sĩ hay Kitô hữu giữa những công việc âm thầm mỗi ngày. Chính trong những điều nhỏ bé ấy, kho tàng linh hồn được bồi đắp, và sự sống đời đời được nuôi dưỡng trong ánh sáng của Thiên Chúa.
Lời Chúa hôm nay là tiếng gọi khẩn thiết mời gọi chúng ta hoán cải: hãy dừng lại, suy xét và chọn lại kho tàng của sự sống đời đời. Trước mặt Thiên Chúa, chúng ta hãy chân thành tự vấn: tôi đang xây những “kho” gì cho cuộc đời mình? Những “kho tàng” ấy có mở ra con đường dẫn đến Thiên Chúa và tình yêu thương với tha nhân? Hay chúng chỉ đang khép lại linh hồn tôi trong cô lập và ích kỷ?
Xin Chúa ban cho chúng ta ơn hoán cải sâu xa, để biết can đảm từ bỏ những phù vân mau qua, hầu gắn bó với những giá trị vững bền của Tin Mừng. Biết đặt Chúa làm trung tâm đời sống, để mọi chọn lựa và hành động đều hướng về Người. Khi đó, cuộc đời chúng ta sẽ chan chứa ý nghĩa, mỗi ngày trở thành một bước tiến vào sự sống viên mãn. Và trong niềm vui ấy, chúng ta sẽ được nghe lời chúc phúc ngọt ngào từ Đấng Cứu Độ: “Hỡi đầy tớ trung tín và khôn ngoan, hãy vào hưởng niềm vui của Chủ ngươi” (Mt 25,21).
Lm Phêrô Maria Nguyễn Thái Công, CRM.