Bênađô M. Nguyễn Thái Hoàng, CRM
Dịp đầu năm, người ta dành cho nhau những lời chúc thật tốt đẹp, những cuộc gặp gỡ đượm tình thân và những quà biếu đầy ý nghĩa. Tất cả đều ước mong một năm mới tràn đầy sức khỏe, niềm vui, phát tài phát lộc! Là những người con của Đức Mẹ, ngoài các việc làm đầy tính nhân văn này, thiết tưởng chúng ta cũng nên khởi đầu năm mới với Mẹ. Điều này được thực hiện như thế nào? Có nhiều cách thức khác nhau, nhưng trước hết hãy cùng nhau đọc lại những trang Kinh thánh kể về sự hiện diện của Đức Maria nơi những cuộc “khởi đầu”.
- Đức Mẹ đến nhà bà Êlisabet – khởi đầu của một ơn gọi (x. Lc 1,39-56)
Sau biến cố Truyền Tin, Đức Maria vội vã lên đường đến nhà bà Êlisabet, người chị họ đã cao niên và đang cưu mang một người con (x. Lc 1,36-37). Có nhiều điều phải nói trong cuộc gặp gỡ giữa hai người mẹ được chúc phúc này. Chẳng hạn, được đầy Chúa Thánh Thần, bà Êlisabet lên tiếng chúc khen Đức Maria là Mẹ Thiên Chúa, là người nữ có phúc giữa muôn người nữ, là người có phúc vì đã tin (x. Lc 1,42.45). Phần Đức Maria, Mẹ không dành những lời ca khen đó cho bản thân nhưng quy hướng tất cả về Thiên Chúa trong lời kinh Magnificat (x. Lc 1,46-55). Với chủ đề của chúng ta, phản ứng của Gioan – bào thai trong cung lòng bà Êlisabet mới là điều đáng ghi nhận.
Thật vậy, thánh Luca thuật lại: khi bà Êlisabet nghe lời chào của Đức Maria, trẻ Gioan liền nhảy lên trong lòng dạ thân mẫu. Đây là hành động đầu tiên của Gioan, một hành động diễn tả niềm vui hạnh phúc (x. Lc 1,41.44). Sau nay, Gioan Tẩy giả sẽ cho các môn đệ biết niềm vui của ông, niềm vui của một người dự tiệc cưới cảm thấy hân hoan khi được nghe tiếng của Chàng Rể (x. Ga 3,29). Tuy nhiên, ngay trong câu chuyện thăm viếng của Đức Maria, Gioan đã có được niềm vui đó.
Cảm nhận được những chuyển biến của thai nhi trong lòng dạ mình, cùng với ơn soi sáng của Chúa Thánh Thần, bà Êlisabet đã nhận ra không chỉ sự cao trọng đầy phúc lành của Đức Maria nhưng còn vị thế của Người Con mà Mẹ đang cưu mang. Như vậy, không phải chờ đến những ngày sống trong hoang địa hay quãng thời gian rong ruổi khắp miền sông Giorđan, nhưng ngay từ trong lòng mẹ mà Gioan đã khởi đầu sứ vụ loan báo Đấng Cứu Thế.
- Đức Mẹ dự tiệc cưới Cana – khởi đầu của một gia đình (x. Ga 2,1-11)
Với trình thuật Tin mừng Ga 2,1-11, chúng ta cùng với Chúa Giêsu và Mẹ Maria ở trong một khung cảnh khác: khung cảnh một đám cưới, khởi đầu của một gia đình trẻ.
Thông thường, ai cũng mong muốn cho đôi bạn trẻ hôm đó gặp được những điều may lành. Để diễn tả điều đó, mọi chi tiết trong việc tổ chức, trong các nghi lễ và trong bữa tiệc cần được chuẩn bị một cách cẩn thận. Những thiếu sót là điều không nên có. Biết đâu được, những điều đáng tiếc ấy, dù mảy may đến đâu, sẽ là dấu chỉ cho điều gì đó không xuôi thuân cho gia đình mới. Tiếc thay! Điều người ta cố gắng tránh né lại xảy ra. Tệ hơn nữa, cái tiếc ở đây không chỉ là những bất cẩn vụn vặt nhưng còn là một vấn đề hết sức quan trọng và chính yếu cho mỗi cuộc mừng của người Do thái. Thật vậy, cuộc vui mới bắt đầu nhưng bình rượu đã cạn!
Không biết chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo… Thế nào cũng có những tiếng xầm xì… Nhiều khuôn mặt đang vui tươi bỗng mặc lấy diện mạo không được thỏa mãn. Có thể họ không nói ra ngoài, nhưng sự bực bội bên trong ai mà biết được! Cái buồn nhất chắc chắn vẫn thuộc về gia chủ, cách riêng đôi bạn trẻ trong ngày mừng hôm nay. Họ không muốn điều đó và cũng không muốn đời sống gia đình của họ sẽ được khởi đầu theo cách thức đó!
Thật may cho gia chủ, may cho cô dâu chú rể, bởi lẽ buổi tiệc hôm đó có sự hiện của Đức Maria cùng với Chúa Giêsu (x. Ga 2,1-2). Với trực giác của một người nữ quen quán xuyến công việc gia đình, Đức Maria nhận ra, và thực tế Mẹ là người đầu tiên nhận ra cái khó của gia chủ. Thế rồi, với sự tin tưởng vào Người Con yêu dấu, Mẹ ngỏ lời với Chúa Giêsu về tất cả vấn đề của bữa tiệc dở dang. Cuối cùng, với kinh nghiệm của một người sống với Chúa, Mẹ dặn dò những người phụ bàn: “Người bảo gì, các anh cứ việc làm theo” (Ga 2,5). Và thế là dấu lạ đã được thực hiện. Rượu bây giờ không thiếu nhưng trở nên dư tràn. Niềm vui không mất đi nhưng càng trở nên dạt dào hơn. Thực khách đã được thưởng thức rượu ngon, nhưng so với rượu mới này, rượu ngon ấy chỉ là rượu lạt.
Những người hạnh phúc nhất giờ này chắc chắn là đôi vợ chồng trẻ. Hạnh phúc của họ vừa bị đe dọa bởi một điều chẳng ai mong muốn, nay được củng có bằng một sự can thiệp chẳng mấy ai ngờ, một sự can thiệp bởi một thực khách. Tuy là khách, người ấy lại quan tâm đến những khó khăn của gia chủ như người nhà. Tuy là người dự tiệc, người ấy lại chu đáo như người đứng ra tổ chức. Vâng, người ấy chính là Đức Maria, Mẹ Chúa Giêsu cũng là Mẹ của mỗi chúng ta.
- Đức Mẹ tại Nhà Tiệc Ly – khởi đầu của Cộng đoàn Giáo hội (x. Cv 1,12-14)
Giáo hội được khởi đầu từ khi nào? Không dễ dàng để trả lời câu hỏi này bởi lẽ Giáo hội vẫn là một mầu nhiệm. Với chúng ta, hãy dành chỗ khác để tìm hiểu mầu nhiệm ấy. Giờ đây, chúng ta trở lại với Nhà Tiệc Ly, nơi các Tông Đồ được đầy tràn Chúa Thánh Thần dịp Lễ Ngũ Tuần (x. Cv 1,12-14–2,1-41). Tất nhiên, Mẹ Maria cũng hiện biến cố quan trọng này, vốn ghi dấu một trang mới trong lịch sử Giáo hội.
Thánh Luca thuật lại, sau khi Chúa Giêsu về trời, các Tông đồ quay lại Giêrusalem. Các ông một lòng một ý, không ngừng cầu nguyện với nhau và “với bà Maria, Thân Mẫu Đức Giêsu” (Cv 1,14). Đây là lần cuối cùng Mẹ Đấng Cứu Thế được thuật lại trong Kinh thánh với chính danh xưng MARIA. Điều ấy hẳn phải mang một ý nghĩa quan trọng, hoặc ít là nói cho chúng ta biết ngay từ ban đầu, Mẹ Maria ở giữa và không thể thiếu trong cộng đoàn Giáo hội.
Chúng ta không rõ trong những ngày cầu nguyện cùng các Tông đồ, Mẹ đã nói gì với họ. Có thể Mẹ kể lại cho các ông câu chuyện Truyền Tin mà Mẹ là chứng nhân duy nhất. Cũng có thể Mẹ cho các ông biết những chi tiết về tuổi thơ của Đấng Cứu Thế. Tuy nhiên, điều chắc chắn là Mẹ cùng với các Tông đồ đều có một một đích, hay đúng hơn, một niềm hy vọng trong những ngày cầu nguyện ở Nhà Tiệc Ly. Thật vậy, tất cả đang chờ đợi đón nhận Chúa Thánh Thần, đúng như lời Chúa Giêsu loan báo trước đó (x. Cv 1,8a). Ở điểm này, sự hiện diện của Đức Maria càng thêm ý nghĩa. Mẹ Maria có thể giúp đỡ Giáo hội sơ khai vì hơn ai hết, Mẹ là người đầu tiên sống kinh nghiệm được Chúa Thánh Thần phủ bóng (x. Lc 1,35).
Và cuối cùng, đúng ngày Lễ Ngũ Tuần sau biến cố Phục Sinh, lời hứa của Chúa Giêsu được thực hiện. Với ơn Chúa Thánh Thần, các Tông đồ mới có thể thực hiện một cuộc “đổi đời”, từ những con người bình thường, với những bất toàn và thiếu hợp nhất, trở thành những chứng nhân đức tin đầy can đảm, thành một cộng đoàn hiệp thông, chung một sứ mạng loan báo Chúa Giêsu đến tận cùng thế giới (x. Cv 1,8b).
Như vậy, Giáo hội đã có một khởi đầu thật tốt đẹp. Tốt đẹp không phải vì số lượng các thành viên, nhưng là sự hiện diện của Thánh Thần Thiên Chúa. Tốt đẹp không phải vì khả năng của các Tông đồ, nhưng là quyền năng Thiên Chúa hoạt động nơi những con người ít ỏi ấy. Tốt đẹp không phải vì Giáo hội được tổ chức cách bài bản, nhưng vì nơi Giáo hội có sự hiệp thông của một Thân Mình mà Đầu là Đức Kitô. Tất nhiên, Đấng làm Mẹ của Đầu cũng là Mẹ của toàn Thân Thể.
Ước Nguyện Đầu Năm
Điểm qua một vài trình thuật trong Kinh thánh như thế, chúng ta nhận ra vai trò không hề nhỏ của Đức Maria trong những cuộc khởi đầu, bất luận đó là khởi đầu của một cá nhân, một gia đình hay một cộng đoàn. Mỗi hoàn cảnh, Mẹ hiện diện và có vai trò khác nhau nhưng tất cả đều hướng đến những điều tốt đẹp nhất, đúng như thánh ý Chúa muốn.
Một năm mới chuẩn bị mở ra cho chúng ta. Không biết trong thời gian tới bản thân chúng ta, gia đình chúng ta, cộng đoàn chúng ta, giáo xứ chúng ta sẽ như thế nào… Không biết trong 365 ngày tiếp theo, điều gì đang chờ đợi chúng ta… Niềm vui chăng? Hy vọng là thế! Thử thách chăng? Có thể lắm chứ! Thất bại chăng? Thật khó tránh khỏi!
Dù thế nào, hãy cứ hân hoan để đón chào năm mới. Hân hoan vì biết rằng Chúa vẫn ở với chúng ta. Hân hoan vì biết rằng Chúa Giêsu vẫn là Hy vọng của chúng ta. Lại nữa, chúng ta còn hân hoan vì biết rằng Đức Maria – ngôi sao Hy vọng – vẫn đồng hành với chúng ta. Mẹ dạy chúng ta tin tưởng vào Chúa. Mẹ nhắc nhở chúng ta làm theo lời Chúa. Mẹ mang Chúa đến cho chúng ta cũng như đưa mỗi người chúng ta đến với Chúa.
Vậy, hãy dành một đôi phút trong những ngày đầu năm để hướng về Mẹ Maria. Mỗi khi có thể, hãy dâng lên Mẹ một lời kinh đơn sơ, một lời cầu nguyện chân thành. Nhờ Mẹ Maria, hãy ký thác bản thân, gia đình và cộng đoàn cho Chúa. Chắc chắn, mỗi người chúng ta cũng được chia sẻ niềm vui của Đức Maria, niềm vui của người được chúc phúc vì đã tin (x. Lc 1,45).