Khi một con người vĩ đại nằm xuống, thế giới không chỉ mất đi một nhân vật lịch sử, mà mất đi một phần của trái tim của mình. Thật vậy, Sự ra đi của Đức Thánh Cha Phanxicô là biến cố đau buồn của Giáo hội Công giáo, và là nỗi tiếc thương chung cho của cả nhân loại. Bởi lẽ, trong một kỷ nguyên đầy biến động, hình ảnh của Đức Thánh Cha Phanxicô hiện lên như một dòng suối mát trào dâng lòng thương xót, như một ánh sáng dịu dàng, như một người cha âm thầm mang lấy nỗi khổ của con cái mình. Ngài là một vị Giáo hoàng, mang trong mình một trái tim biết khóc thương, biết đau, biết khổ, biết cúi xuống với người nhỏ bé, biết sống một đời vì tha nhân.
Quả thật, điều làm nên sự vĩ đại nơi Đức Thánh Cha Phanxicô không nằm ở chức vị, nhưng là ở tình yêu, bằng sự quan tâm, chia sẻ, mà Ngài đã dành cho từng phận người. Tình yêu ấy không chỉ nằm trên môi miệng hay qua những bài giảng, mà thể hiện qua từng bước chân Ngài đi, Ngài đã đến và trao từng cái ôm, cái đụng chạm với ất cả tình yêu thương Ngài dành cho người bệnh, từng giọt nước mắt Ngài nhỏ xuống trước một thế giới đầy bất công, hận thù, chiến tranh. Ngài đã từng nói: “Tôi muốn một Giáo hội nghèo cho người nghèo” bởi lẽ, chính bản thân Ngài là hiện thân sống động cho ước mơ ấy. Từ ngày đầu nhậm chức cho đến lúc từ giã cuộc đời này, Đức Thánh Cha Phanxicô chưa bao giờ ngừng nghỉ trong việc làm cho tình yêu của Thiên Chúa được tỏ lộ, để tất cả mọi người được cham, được cảm nhận, và được sống.
Thật vậy, thế giới hôm nay đang cần hơn bao giờ hết những nhà lãnh đạo mang trong mình một trái tim biết yêu thương, biết quan tâm, biết lo lắng, biết đồng cảm, biết lắng nghe và biết cúi xuống để giúp đỡ con người trong mọi hoàn cảnh. Nơi Đức Thánh Cha Phanxicô, nhân loại đã được thấy một con người như thế, một vị mục tử không ngại bước ra khỏi vùng an toàn để đến với vùng tối của sự bị bỏ rơi, một người dám phá vỡ những bức tường ngăn cách để xây nên những nhịp cầu cảm thông, một con người dám lấy tình thương làm vũ khí để đối diện với hận thù, và dám sống, dám chết như một “tôi tớ của các tôi tớ.” Chính vì thế, sự ra đi của Ngài không phải là dấu chấm hết. Ngài không chỉ “qua đời,” mà đã đi vào trong lòng đời, Ngài hiện diện trong trái tim của từng người chúng ta. Đức Thánh Cha Phanxicô vẫn đang sống, vẫn đang hiện diện trong từng hành động yêu thương mà chúng ta nhìn thấy nơi nhau, và trong từng nỗ lực bé nhỏ nhưng chân thành mà chúng ta dấn thân vì một thế giới tốt đẹp hơn.
Khi một người Cha chung ra đi, những người con như chúng ta đừng dừng lại ở việc khóc lóc, mà hãy sống để tiếp nối. Hãy tưởng nhớ Ngài bằng một cuộc sống biết yêu nhiều hơn, dấn thân nhiều hơn, cúi xuống nhiều hơn. Với tình yêu mà Đức Thánh Phanxicô đã dành cả cuộc đời mình để sống và để yêu, điều đó không phải là một thứ tình cảm mơ hồ, không phải là những lời nói đẹp đẽ được đọc lên giữa quảng trường Thánh Phêrô, nhưng đó là tình yêu của một người biết lắng nghe hơn là phán xét, biết cúi xuống thay vì đứng trên, biết đồng hành hơn là dạy dỗ. Bao nhiêu lần Ngài đã khiến thế giới phải lặng người khi quỳ gối hôn chân những người tị nạn, hôn chân nhưng vị chức tước của các quốc Gia đang đối diện với chiến tranh, để cầu mong sự hòa bình, hay khi Ngài dang tay đón lấy một đứa trẻ khóc vì chiến tranh, Ngài đã rơi nước mắt trước nỗi đau khổ của nhân loại. Ngài không cần một Giáo hội chỉ biết giữ luật, để đánh mất lòng người. Không cần những tín hữu trung thành với những nghi thức, nhưng thờ ơ với nỗi khổ của tha nhân. Ngài đã từng nói, và lời ấy giờ đây vang vọng hơn bao giờ hết: “Tôi thích một Giáo hội bị bầm dập, vì đã đi ra đường mà yêu thương, hơn là một Giáo hội sạch sẽ vì chỉ biết sống khép kín và sợ hãi.”
Bạn thân mến! Giờ đây, khi Đức Thánh Cha Phanxicô không còn hiện diện nơi trần gian, Ngài đã trở về trong vòng tay nhân lành của Thiên Chúa. Còn chúng ta, những người con đang tiễn biệt Ngài, có lẽ điều còn đọng lại trong lòng không phải là hình ảnh của một vị lãnh tụ vĩ đại hay những thành tựu to lớn, mà là dáng hình của một người Cha với “một trái tim đã yêu trọn vẹn.” Một cuộc đời không giữ lại điều gì cho riêng mình. Một con người không sống để mình nổi bật, mà để làm cho người khác được sống. Đó chính là cách Đức Thánh Cha Phanxicô đã sống. Và đó cũng là điều mà cái chết của Ngài đang âm thầm nhắn nhủ chúng ta: hãy bắt đầu yêu như thế, từ hôm nay, từ chính nơi mình đang sống, bằng đôi tay và trái tim thật sự. Có lẽ, lời từ biệt đẹp nhất dành cho Ngài không phải là những tràng vỗ tay, cũng không phải là những vòng hoa, mà chính là mỗi người chúng ta biết sống nhân hậu hơn, sống vì người khác hơn, và sống xứng đáng với niềm tin mà Ngài đã từng đặt nơi chúng ta. Ngài ra đi, nhưng không rời bỏ. Ngài đã về với Chúa, nhưng vẫn ở lại trong tình yêu của những ai dám sống như Ngà: một đời cho tha nhân, một đời cho lòng thương xót, một đời không giữ lại gì cho mình.
Lạy Thiên Chúa là Cha đầy lòng xót thương, Chúng con cúi đầu dâng lên Cha người tôi tớ trung thành là Đức Thánh Cha Phanxicô, người đã sống trọn vẹn vì Tin Mừng, vì người nghèo, vì hòa bình và công lý. Ngài đã yêu thương không mệt mỏi, đã lên tiếng thay cho người không có tiếng nói, đã khóc với người khổ đau và luôn nhắc nhở chúng con rằng: “Đừng để ai lấy mất niềm hy vọng của bạn. Đừng bao giờ mệt mỏi khi chọn yêu thương.” Lạy Chúa, xin đón nhận Ngài vào nơi yên nghỉ vĩnh hằng. Và xin cho lời nhắn nhủ của Ngài hôm nay, trở thành lời thức tỉnh cho mỗi chúng con, sống trọn vẹn, sống dấn thân, sống không giữ lại điều gì cho riêng mình. Để tình yêu của Đức Thánh Cha Phanxicô, “người Cha của Tình Thương”, sẽ tiếp tục sống mãi qua từng cử chỉ, từng ánh mắt, từng hành động bác ái trong lòng của mỗi người chúng con. Amen.
Nguyễn Tuấn CRM