Afghanistan: Các tổ chức phi chính phủ khởi kiện Taliban vì “chính sách phân biệt giới tính”

Ngày 8/10/2025, tại Madrid (Tây Ban Nha), Tòa án Thường trực của Các Dân tộc (TPP) bắt đầu phiên điều trần công khai để xem xét đơn kiện của một liên minh các tổ chức xã hội dân sự Afghanistan, tố cáo các vi phạm nhân quyền nghiêm trọng và sự kỳ thị có hệ thống mà chính quyền Taliban đang áp đặt trên phụ nữ và trẻ em gái.

Vatican News

Liên minh gồm bốn tổ chức “Rawadari”, “Tổ chức Nhân quyền và Dân chủ Afghanistan”, “Tổ chức Nghiên cứu Chính sách và Phát triển” và “Những người bảo vệ nhân quyền”. Từ tháng 12/2024, các tổ chức này đã tiến hành điều tra, tham khảo ý kiến của nạn nhân, các học giả Hồi giáo, luật sư quốc tế và chuyên gia nhân quyền để thu thập bằng chứng về những vi phạm đối với phụ nữ tại Afghanistan.

Theo đơn kiện gửi lên Tòa án, kể từ khi Taliban trở lại nắm quyền vào tháng 8/2021, phụ nữ Afghanistan đã mất hầu hết các quyền cơ bản: bị cấm học trung học và đại học, bị loại khỏi hầu hết nghề nghiệp và đời sống công cộng. Họ phải đối mặt với một trong những hình thức phân biệt giới tính khắc nghiệt nhất thế giới, bị buộc im lặng và dần bị lãng quên bởi cộng đồng quốc tế.

Phiên tòa diễn ra từ ngày 8 đến 10/10, tạo cơ hội cho phụ nữ Afghanistan trực tiếp trình bày lời chứng, cùng với ý kiến của các chuyên gia pháp lý và xã hội dân sự quốc tế. Bản tuyên bố mở đầu sẽ được công bố ngày 10/10, trong khi phán quyết cuối cùng dự kiến ban hành vào nửa đầu tháng 12/2025.

Liên minh các tổ chức xã hội dân sự Afghanistan cho biết, bên cạnh việc ủng hộ các cơ chế quốc tế khác nhằm truy cứu trách nhiệm của Taliban, họ mong muốn Tòa án Thường trực của Các Dân tộc thúc đẩy hành động toàn cầu nhằm bảo vệ công lý và các quyền cơ bản của con người tại Afghanistan.

Tòa án Thường trực của Các Dân tộc, trụ sở tại Roma, là một tòa án lương tâm quốc tế được thành lập năm 1979 tại Bologna theo sáng kiến của luật gia Lelio Basso, kế thừa tinh thần của “Tòa Russell” về chiến tranh Việt Nam. Tòa chuyên xem xét các vụ vi phạm nghiêm trọng nhân quyền, tội ác chiến tranh và tội ác chống nhân loại. Mặc dù các phán quyết không mang tính ràng buộc pháp lý, nhưng có giá trị đạo đức, văn hóa và chính trị quan trọng đối với các dân tộc bị chà đạp quyền lợi.

Nguồn: Vatican News