Từ ngàn xưa cho đến hôm nay, nhân loại luôn phải sống trong sự song hành giữa chiến tranh và hòa bình. Một bên là bạo lực, tang thương, chết chóc; một bên là tự do, hạnh phúc và sự yên ấm của muôn người. Vậy hòa bình là gì? Đó chính là một thế giới không có chiến tranh, nơi con người được sống trong tự do, bình đẳng, được yêu thương và tôn trọng lẫn nhau. Hòa bình không chỉ là sự yên tĩnh bên ngoài, mà còn là sự an bình trong tâm hồn, là khát vọng sâu xa nhất của nhân loại qua bao thế hệ.
Lật lại những trang sử đau thương của loài người, ta mới thấy chiến tranh tàn khốc đến nhường nào. Chiến tranh Thế giới thứ nhất (1914–1918) đã cướp đi hơn 20 triệu sinh mạng và để lại hàng chục triệu người bị thương. Tiếp đó, Chiến tranh Thế giới thứ hai (1939–1945) còn khốc liệt hơn với khoảng 70 triệu người chết – một con số khủng khiếp khiến cả nhân loại rúng động. Sau lưng những cuộc chiến đó là biết bao gia đình tan nát, trẻ em bơ vơ không cha mẹ, những thành phố đổ nát hoang tàn, và những vết thương tinh thần chẳng bao giờ nguôi ngoai. Đó là ký ức đau thương mà nhân loại sẽ không bao giờ quên.
Thế nhưng, chiến tranh đâu chỉ dừng lại trong quá khứ. Cuộc xung đột Nga – Ukraina bùng nổ từ năm 2022 cho đến nay vẫn còn đang tiếp diễn, gieo bao tang tóc cho người dân vô tội. Những ngôi làng bị san phẳng, những mái nhà sụp đổ, biết bao trẻ em phải rời xa lớp học, sống trong cảnh lo sợ hằng ngày. Có những người mẹ từng đêm khắc khoải chờ tin con, những người vợ gạt nước mắt đưa chồng ra chiến tuyến, những cụ già yếu đuối chỉ còn biết thở dài nhìn chiến tranh nhấn chìm quê hương. Ca dao xưa đã cất lên nỗi lòng ấy:
“Đèn thương nhớ ai
Mà đèn không tắt,
Mẹ thương con xa
Mẹ hát ru hời…”
Câu ca dao giản dị mà chan chứa tình mẫu tử ấy như khắc họa sâu hơn nỗi đau khi chiến tranh xảy ra: mẹ xa con, vợ xa chồng, gia đình ly biệt. Đó chính là bi kịch lớn nhất mà chiến tranh để lại cho nhân loại.
Danh nhân Albert Einstein đã từng nói: “Hòa bình không thể giữ bằng bạo lực, chỉ có thể đạt được bằng sự thấu hiểu.” Câu nói ấy nhắc nhở nhân loại rằng, muốn có hòa bình thật sự thì con người phải biết đối thoại, cảm thông, phải đặt tình người cao hơn tham vọng, quyền lực. Hòa bình chỉ nảy nở khi chúng ta biết tôn trọng và yêu thương lẫn nhau.
Bảo vệ hòa bình không chỉ là trách nhiệm, mà còn là quyền lợi và nghĩa vụ thiêng liêng của mỗi người. Từ những việc nhỏ bé trong đời sống hằng ngày – biết yêu thương, tha thứ, tránh gây gổ, xung đột – cho đến việc chung tay xây dựng xã hội công bằng, văn minh, tất cả đều góp phần vun đắp cho hòa bình. Hòa bình không tự nhiên mà có, cũng không tồn tại mãi nếu con người thờ ơ, vô cảm. Nó cần được gìn giữ bằng trái tim nhân hậu, bằng sự đoàn kết, cảm thông và lòng vị tha.
Ngày nay, chúng ta đang hạnh phúc bên gia đình và người thân, có những bữa cơm ngon, chăn êm nệm ấm. Nhưng đâu đó, trên thế giới này vẫn còn những gia đình đang sống trong đau khổ vì chiến tranh. Khi ta an yên quây quần bên nhau, thì có biết bao trẻ thơ phải xa mái ấm, biết bao người cha, người mẹ đang thắt lòng vì mất mát, ly biệt. Sự đối nghịch ấy càng nhắc nhở chúng ta trân trọng hòa bình và thêm lòng thao thức cầu xin cho chiến tranh sớm chấm dứt.
Với niềm tin Kitô hữu, chúng ta còn có một sức mạnh thiêng liêng để gìn giữ hòa bình: đó là cầu nguyện. Như Thánh Phanxicô Assisi – vị thánh của hòa bình – đã từng tha thiết nguyện xin: “Lạy Chúa, xin hãy biến con thành khí cụ bình an của Chúa.” Noi gương ngài, mỗi chúng ta cũng được mời gọi trở nên khí cụ của hòa bình, mang tình yêu và sự tha thứ đến nơi hận thù và chia rẽ.
Ngày hôm nay, giữa khói lửa chiến tranh vẫn còn đang bùng cháy ở nhiều nơi trên thế giới, chúng ta hãy cùng nhau thắp lên ngọn nến cầu nguyện, dâng lời khẩn xin Thiên Chúa, nhờ lời chuyển cầu của Thánh Phanxicô Assisi, cho chiến tranh sớm chấm dứt, cho các quốc gia biết lắng nghe và đối thoại, cho trẻ thơ được nở nụ cười, cho gia đình được đoàn tụ trong yêu thương.
Thế hệ trẻ hôm nay cần ý thức trách nhiệm xây dựng hòa bình. Sống yêu thương, tôn trọng khác biệt và biết đối thoại, các bạn trẻ sẽ trở thành những sứ giả gieo hạt mầm an bình cho tương lai.
Hòa bình chính là hạnh phúc lớn lao nhất của nhân loại. Và chỉ khi nào con người biết đặt hòa bình làm nền tảng, biết gạt bỏ tham vọng ích kỷ để mở lòng yêu thương, thì khi ấy thế giới mới thật sự rực sáng trong an bình và hy vọng.
Tâm Băng